HIV HAKKINDA BİLMEK İSTEDİĞİNİZ AMA SORMAYA ÇEKİNDİĞİNİZ HER ŞEY

HIV/AIDS ile yaşayanların geciken haklarını savunmak, dayanışma sağlamak, toplumdaki ön yargıları yıkmak için Haziran 2005’ten beri önemli çalışmalar yürüten Pozitif Yaşam Derneği’nin Yönetim Kurulu Üyesi Arda Karapınar, G ZONE DERGİ için HIV ile ilgili aklınızda olabilecek soruları yanıtladı.

Soru: HIV nasıl ve hangi yollarla bulaşır?

Cevap: Kısaca özetlersek HIV sadece sıvı transferiyle bulaşabilen bir virüs. Tanımlanmış bulaş yolları şunlardır: korunmasız cinsel ilişkide sıvı transferi, kan transferi ve gerekli önlemler alınmazsa anneden bebeği doğum yoluyla bulaş. Burada bahsedilen yollar dışında hiçbir şekilde HIV bulaşı olması söz konusu değil. Ter, tükürük, idrar hatta sivrisinek sokması gibi speküle edilmiş yolların hiç biriyle HIV bulaşması mümkün değil.

Soru: Heteroseksüel bireylerde de yaygın olmasına rağmen HIV/AIDS neden eşcinsellerle özdeşleştirilmiştir?

Cevap: Bu, tıbbın 80’lerin başında büyük bir hata yaparak daha sonra HIV olarak tanımlanacak olan bu virüsü eşcinsel kanseri olarak tanımlaması ve öyle duyurmasından kaynaklı bir efsane. 80’lerin başında sebebi anlaşılamayan ve daha sonra HIV kaynaklı olduğu anlaşılan ölümlerin tamamı eşcinsel kitle arasında gerçekleşti ve tıp durumu sadece eşcinsellere özgü gibi algıladı. Çalışmalar bu yönde devam ederken bir kadın ve çocukta da benzeri bulgulara rastlanınca bu yanlıştan dönüldü ama ilk anda ortaya atılan fikir bazı zihinlerde geri dönülmez bir ön yargı yarattı ve günümüze kadar uzandı.

Soru: HIV ile enfekte olmamak için eşcinsellerin özellikle dikkat etmesi gereken bir nokta var mıdır?

Cevap: Virüsten korunmanın tek ve çok basit bir yolu var; tüm cinsel ilişkilerde korunmak. Buna dikkat edilirse başka bir şeye odaklanmaya gerek kalmayacaktır.

Soru: HIV testini nerede yaptırabilirim? Ücretsiz olarak yaptırabilir miyim?
Cevap: Bu test tüm Üniversite ve Devlet hastanelerinin enfeksiyon servislerinde yaptırılabilir. Eğer Sosyal güvence varsa test tamamen ücretsiz. Ayrıca yakın zamanda Şişli belediyesi sağlık işleri müdürlüğünün başlattığı LGBTİ bireylere yönelik ücretsiz bir test kampanyası var.

Soru: HIV virüsü ile enfekte olduğumu tespit ettim, şimdi hangi yolları izlemeliyim?
Cevap: Öncelikle tek tespit yönteminin test olduğunu vurgulayalım. Anti-HIV testinden sonra yapılan ikinci bir test ile durum kesinleşir. Bu ikinci teste, doğrulama testi deniyor. Sonuç geldikten sonra yapılacak iki şey var, birincisi bu alanda uzman birisinden (doktor olabilir, aktivist olabilir, dernek yetkilisi olabilir) doğru ve detaylı bir danışmanlık almak. İkinci adım ise vakit kaybetmeden HIV tedavisinde yetkin bir enfeksiyon servisine erişerek başlangıç testlerini yaptırarak takip/tedavi sürecini başlatmak. İlk testlerden sonra ortaya çıkacak tabloya göre doktorunuzla birlikte ilaç kullanmaya başlayıp başlamayacağınız kararlaştırılacak ve sonraki her adım doktorun bilgisi dahilinde gerçekleşecek.

Soru: HIV etkisiz hale getirlebilen bir virüs müdür? Nelere dikkat edilmelidir?
Cevap: HIV etkin tedaviyle kontrol altına alınabilen, baskılanabilen ve genel sağlınızdan bir şey kaybetmeden yaşayabileceğiniz bir virüs. Henüz virüsü vücuttan tamamen atan tedavi yok ancak bugün ulaşılan nokta, hayatımızı düzenli ilaç tedavisiyle virüsü hiç taşımıyor muşuz gibi sürdürebilmemizi sağlayacak kadar ilerledi. Dolayısıyla HIV kontrol edilebilen bir virüs diyebiliyoruz.

Soru: Devlet ve SGK HIV virüsünün tedavisini %100 karşılıyor mu?

Cevap: Bütün testler ve ilaçlar sosyal güvenlik kapsamında tamamen ücretsizdir.

Soru: HIV tespitimi yapan veya HIV tedavimi yapan hastane, aile veya iş yerime benimle ilgili bilgi verir mi?

Cevap: Yasal olarak hasta bilgilerinin sizden başka biri ile paylaşması yasaktır. Hiç kimsenin hastane içinde ne hastane dışında böyle bir hakkı yok. Böyle bir durum ilgili yasalara göre kişisel bilgilerin paylaşılması bakımından suç ve ağır cezaları var. Bu kişi sağlık personeli de olsa, arkadaşınız da olsa, ailenizden biri de olsa yasal zeminde suçtur ve cezalandırılır.

Soru: Herhangi birinin HIV olduğumu ifşa etmesi suç mudur?

Cevap: Evet suçtur. Kişisel bilgilerin rızamız olmadan herhangi bir biçimde paylaşılması kesin bir suçtur ve cezai yaptırımı vardır.

Soru: HIV olduğumu iş yerime bildirmek zorunda mıyım?

Cevap: Hiç kimsenin böyle bir zorunlulugu yok. HIV çalışmaya engel olmadığı gibi sosyal ilişkilerle de bulaşmadığı için sadece sizi ilgilendirir. Dünyanın pek çok ülkesinde ve Türkiye’de HIV pozitiflerin çalışma hayatındaki haklarını koruyan yasal düzenlemeler var. Bu bakımdan hem yasal hem de sosyal olarak HIV durumunuzu işyerinizle paylaşmak gibi bir zorunlulugunuz yok. Hiper tansiyon hastaları ya da şeker hastaları durumlarını iş yerleriyle paylaşmak zorunda mı? HIV pozitifler neden olsun?

Soru: HIV yüzünden işimden kovulursam neler yapabilirim?

Cevap: Yapılacak ilk iş büyük bir kavga çıkarmadan, akıllıca davranarak kovulma gerekçesinin HIV olduğunu ifade eden yazılı bir evrak almak. HIV çalışma hakkı önünde bir engel olmadığı için HIV yüzünden kovulduğunuzu ispatlarsanız, dava açabilir ve hem maddi hem de manevi kazanımlar elde edebilirsiniz.Kimsenin böyle bir duruma maruz kalmasını istemeyiz ama eğer bu tip bir olay gerçekleşirse Pozitif Yaşam Derneği’ni arayarak hukuki destek talep edebilirsiniz.

AKLINIZA TAKILAN BAŞKA BİR SORU MU VAR? Veya YARDIM MI ALMAK İSTİYORSUNUZ?

Pozitif Yaşam Derneği’ne ulaşın

HIV’le yaşıyorsanız, aklınıza gelen her tür sorunun yanıtını aramak, destek bulmak, konunun uzmanlarından danışmanlık almak, sorunların çözümü için beraber alternatifler üretmek, diğer HIV’le yaşayan kişilerle dayanışmak için Pazar günü hariç her gün Pozitif Yaşam Destek Merkezi ile bağlantıya geçebilirsiniz.